Ra đời chính thức tại Việt Nam vào năm 2006, bảo hiểm liên kết đầu tư không chỉ mang lại các thành tựu vượt trội cho thị trường bảo hiểm nhân thọ, mà còn thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa ngành Bảo hiểm - Chứng khoán. Vậy bảo hiểm liên kết đầu tư là gì? Vai trò của sản phẩm liên kết đầu tư trong quan hệ giữa thị trường bảo hiểm và chứng khoán như thế nào? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu!
1. Bạn hiểu như thế nào về bảo hiểm liên kết đầu tư?
Từ cuối thập niên 70 đến những năm 90 của thế kỷ XX, bảo hiểm đầu tư được phát triển rộng rãi ở thị trường tài chính châu u và Bắc Mỹ như Anh, Canada, Pháp, Đức, Mỹ, Ý, Hà Lan, Tây Ban Nha, cùng thị trường ở châu Á như Hồng Kông, Singapore. Đến nay, bảo hiểm liên kết đầu tư đã trải qua nhiều tên gọi khác nhau, chẳng hạn như bảo hiểm nhân thọ liên kết đơn vị (Unit-linked Life Insurance) hoặc bảo hiểm nhân thọ biến đổi (Variable Life Insurance).
Về cơ bản, bảo hiểm liên kết đầu tư (Investment linked Insurance Product - ILPs) là nghiệp vụ bảo hiểm không có chia lãi, được tách bạch riêng biệt thành 2 phần: phần bảo hiểm và phần đầu tư.
+ Phần bảo hiểm dành cho bảo hiểm nhân thọ (chiếm tỷ lệ nhỏ trong chi phí bảo hiểm), nhằm mục đích bảo vệ tài chính của bên mua bảo hiểm khi biến cố (tai nạn, bệnh hiểm nghèo, bệnh ung thư, tử vong hay thương tật toàn bộ vĩnh viễn) bất ngờ xảy đến.
+ Phần đầu tư dành cho hoạt động tích lũy và đầu tư sinh lợi nhuận (chiếm tỷ lệ cao trong chi phí bảo hiểm), giúp người mua bảo hiểm xây dựng kế hoạch tích lũy hiệu quả, tăng trưởng giá trị tài sản trong dài hạn với mức lãi suất cao.
2. Phân loại và cách thức hoạt động của bảo hiểm liên kết đầu tư
Thông thường, công ty bảo hiểm cung cấp hai hoặc nhiều quỹ đầu tư để khách hàng linh hoạt lựa chọn. Mỗi quỹ đầu tư được đầu tư theo một danh mục nhất định và tùy theo loại quỹ bạn đã chọn lựa, chi phí bảo hiểm được phân bổ vào đơn vị quỹ tương ứng. Khi kết thúc hợp đồng, bên mua bảo hiểm được hưởng lợi nhuận (khi giá trị đơn vị quỹ tăng) hoặc chịu tổn thất tài chính (nếu giá trị đơn vị quỹ giảm).
Hiện nay, bảo hiểm liên kết đầu tư được chia thành hai sản phẩm chính, đó là bảo hiểm liên kết chung (Universal Life Insurance) và bảo hiểm liên kết đơn vị (Unit-Linked Insurance)
Đối với bảo hiểm liên kết chung: Chi phí tham gia của người tham gia bảo hiểm được tập hợp vào một quỹ duy nhất, được gọi là quỹ liên kết chung. Định kỳ mỗi giai đoạn, bên mua bảo hiểm được hưởng toàn bộ kết quả đầu tư từ quỹ liên kết chung, với mức lãi suất không thấp hơn mức lãi suất cam kết được thỏa thuận trên hợp đồng.
Đối với bảo hiểm liên kết đơn vị: Đây là loại hình bảo hiểm có tối thiểu 2 quỹ đầu tư. Mỗi quỹ được thiết lập chiến lược đầu tư và cấp độ rủi ro khác nhau, nên người tham gia có thể lựa chọn quỹ đầu tư thích hợp với khả năng chấp nhận rủi ro của mình.
3. Quyền lợi của bảo hiểm liên kết đầu tư
So với sản phẩm bảo hiểm nhân thọ truyền thống ngày nay, bảo hiểm liên kết đầu tư vượt trội ở chỗ mang lại nhiều quyền lợi hấp dẫn và cơ hội tăng trưởng tài sản hiệu quả cho người tham gia. Cụ thể:
+ Chi phí tham gia bảo hiểm được phân bổ vào tài khoản riêng, không chứa tài sản chung của doanh nghiệp bảo hiểm. Thế nên, người tham gia có thể an tâm, nghĩa vụ pháp lý (ví dụ như khoản nợ) của công ty bảo hiểm giờ đây, hoàn toàn được tách biệt.
+ Kể từ giai đoạn đầu ký hợp đồng bảo hiểm, người mua bảo hiểm có quyền chọn lựa đơn vị quỹ dựa trên danh mục đầu tư cụ thể, chẳng hạn như quỹ đầu tư danh mục trái phiếu hoặc quỹ đầu tư danh mục cổ phiếu. Mặt khác, bạn cũng được hưởng toàn bộ lợi nhuận từ hiệu quả đầu tư song phải chịu rủi ro nếu hiệu quả đầu tư không tốt.
+ Bảo hiểm liên kết đầu tư đảm bảo tính công khai và rõ ràng, giúp khách hàng kiểm soát toàn bộ hoạt động đầu tư, mức lãi suất được nhận định kỳ, mỗi khi công ty bảo hiểm công bố.
Khi tham gia bảo hiểm liên kết đầu tư, người mua bảo hiểm có thể hoán đổi giá trị đầu tư hoặc tùy chỉnh chi phí liên quan tới quyền lợi bảo hiểm, bao gồm điều chỉnh số tiền bảo hiểm, bổ sung hoặc giảm bớt quyền lợi bổ trợ.
Bên mua bảo hiểm được quyền rút bớt một phần giá trị quỹ trong hợp đồng để xoay xở cho nhu cầu cần thiết như lập gia đình, mua nhà, mua xe, mở rộng kinh doanh, đóng học phí cho con cái hoặc chăm sóc sức khỏe.
4. Sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư: “Cầu nối” chắc chắn cho thị trường bảo hiểm và thị trường chứng khoán
Theo Diễn đàn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), bảo hiểm liên kết đầu tư được ví như “chất xúc tác”, gắn kết vững chắc mối quan hệ giữa ngành Bảo hiểm và ngành Chứng khoán.
Theo đó, công ty bảo hiểm đóng vai trò “người chơi chính” trong thị trường chứng khoán toàn cầu, thuộc nhóm nhà đầu tư hàng đầu đứng thứ hai thế giới sau quỹ đầu tư. Khi thị trường chứng khoán biến động, doanh nghiệp bảo hiểm nhanh chóng thực hiện kế hoạch đầu tư dài hạn, không bán đi toàn bộ khoản đầu tư giống như một số kênh đầu tư khác. Nhờ đó, hệ thống tài chính trong thị trường chứng khoán có thể được đảm bảo ổn định, ngay cả khi khủng hoảng kinh tế xảy ra.
Trong khi đó, ngành bảo hiểm nói chung và bảo hiểm liên kết đầu tư nói riêng, đóng vai trò “bên cầu” cho thị trường chứng khoán, góp phần thúc đẩy quá trình thanh khoản* cho thị trường cổ phiếu và trái phiếu.
*Thanh khoản là thuật ngữ chỉ về khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của một tài sản hoặc một sản phẩm.
Tóm lại, có thể hiểu vai trò của bảo hiểm liên kết đầu tư là thúc đẩy chắc chắn mối liên kết giữa Ngành bảo hiểm và Ngành chứng khoán.
Doanh nghiệp bảo hiểm huy động phí bảo hiểm của nhà đầu tư (ở đây là người mua bảo hiểm bảo hiểm liên kết đầu tư) để xây dựng quỹ bảo hiểm chung, nhằm mục đích đầu tư cho thị trường chứng khoán.
Nếu như thị trường chứng khoán xảy ra biến động, công ty bảo hiểm với nguồn vốn đã được chuẩn bị sẵn trước đó, tiếp tục cân bằng tính ổn định và dài hạn cho thị trường chứng khoán, ngăn ngừa hiện tượng suy thoái. Ngược lại, nếu thị trường chứng khoán tăng trưởng, có thể dẫn tới thị trường bảo hiểm nhân thọ (đặc biệt là bảo hiểm đơn vị) phát triển mạnh mẽ, mở rộng nhu cầu tham gia bảo hiểm nhiều hơn, tăng doanh số ấn tượng cho ngành bảo hiểm.
Theo xu hướng hiện nay của thế giới, khi thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm nhân thọ phát triển đến một mức độ nhất định, mối liên kết giữa hai thị trường sẽ ngày càng bền vững. Thị trường chứng khoán là kênh đầu tư quan trọng của công ty bảo hiểm và bảo hiểm liên kết đầu tư. Trong khi đó, nếu như thu hút được nguồn vốn ổn định trong lĩnh vực bảo hiểm có thể tạo ra lượng cầu lớn mạnh cho thị trường chứng khoán.
Tại Việt Nam, hoạt động đầu tư của công ty bảo hiểm nhân thọ đang gặp phải một số bất lợi do ảnh hưởng của quy định pháp luật. Tuy vậy, kinh nghiệm từ nhiều nước châu Á (như Singapore, Đài Loan) cho thấy, nếu mở rộng rào cản về đầu tư, có thể đẩy mạnh hoạt động đầu tư của công ty bảo hiểm đa dạng hơn. Đồng thời, hỗ trợ công ty bảo hiểm phòng ngừa biến động dễ dàng, cũng như gián tiếp đẩy mạnh sự phát triển của thị trường phụ trợ như thị trường chứng khoán và ngân hàng.
Bên cạnh đó, tại Việt Nam hiện nay, mặc dù quá trình phát triển của bảo hiểm liên kết đầu tư đang thiên về sản phẩm bảo hiểm liên kết chung, thế nhưng sự tăng trưởng âm thầm của bảo hiểm liên kết đơn vị đã và đang mở đường cho doanh nghiệp bảo hiểm đạt được nhiều lợi nhuận tiềm năng.
Trong tương lai, cùng với sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán là sự gia tăng và mở rộng của sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Trong đó, sản phẩm bảo hiểm liên kết đơn vị, dưới sự điều hành của công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, có thể trở thành xu hướng phổ biến trong lựa chọn mua bảo hiểm của người dân và nhờ vậy, mối quan hệ giữa thị trường bảo hiểm và thị trường chứng khoán ngày càng bền chặt.
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin về sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư, cũng như mối liên kết giữa sản phẩm liên kết đầu tư với ngành Bảo hiểm và ngành Chứng khoán.
Nhìn chung, bảo hiểm liên kết đầu tư đang trở thành một trong những sản phẩm chủ lực của công ty bảo hiểm nhân thọ, nhờ đem lại nhiều quyền lợi hấp dẫn, đáp ứng cùng lúc nhu cầu bảo hiểm trước rủi ro và đầu tư sinh lợi nhuận hiệu quả cho người mua bảo hiểm. Hơn hết, bảo hiểm đầu tư là cầu nối bền vững cho thị trường bảo hiểm - thị trường chứng khoán, góp phần duy trì tính ổn định và dài hạn cho kênh tài chính cũng như nền kinh tế đất nước.
Tham khảo thêm:
https://baohiemuytin.vn/bao-hiem-lien-ket-dau-tu/
https://forums.indiegala.com/members/blogbaohiem.984316/
https://dribbble.com/blogbaohiem/about
https://www.sqlservercentral.com/forums/user/blogbaohiem
http://hawkee.com/profile/791395/
http://wpc.hotlog.ru/profile.php?user_id=415082
http://www.ihubbub.com/blogbaohiem
http://www.lawrence.com/users/blogbaohiem/
https://app.gitbook.com/@blogbaohiem-site/s/blog-bao-hiem/